Latch hooking, knopen of smyrna
In de kringloop kwam ik regelmatig van die raadselachtige cupjes op dezelfde lengte afgesneden stukjes wol tegen, omwikkeld met plastic. Het heeft lang geduurd voor ik begreep waar die voor dienen. Toen ik dat uitgevogeld had, begreep ik ook de pennen die er meestal in groten getale bij lagen: pennen die eruit zien alsof je er iemands hersens via zijn neus mee naar buiten kan haken (sorry, dat is wel erg grafisch), maar aangezien we niet in de oude Egyptische tijd leven, daar waarschijnlijk niet voor dienden. (No shit, Sherlock.)
Los van deze raadselachtige pakketjes wol, ontdekte ik de techniek van het latch hooken. Of, in het Nederlands, knopen (of smyrna – zo kent mijn moeder het). De Nederlandse benaming levert nogal wat problemen op als je erop googled, want ‘knopen’ kan ook op macramé slaan en dat is dan weer niet wat je zoekt. Soms is het zoeken naar de juiste Nederlandse naam voor een handvaardigheid ingewikkelder dan de handvaardigheid zelf. Zeker in dit geval.
A blogpost about my current new hobby: latch hooking. There are lots of good tutorials available in English at the internet and on Pinterest, take a peek here and here for instance!
Hoe dan ook, latch hooking, knopen of smyrna is een supersimpele handvaardigheid waarmee je hele gave wandkleedjes kunt maken zonder dat er een weefgetouw aan te pas hoeft te komen. Ik vind het geweldig om te doen omdat je amper hoeft na te denken over wát je doet. In tegenstelling tot weven – waar je je weefgetouw moet opspannen en toch altijd moet opletten of je je weefdraad niet te strak aantrekt – of bijvoorbeeld borduren, waar je constant aan het tellen bent.
Je hebt voor deze vorm van knopen in feite alleen een knooppen nodig (dat veronderstelde Egyptische martelwerktuig), een stramien (het ‘gaas’ waarop je werkt), een schaar, een langwerpig kartonnetje en wol of acryl. Ik kocht mijn stramien en knooppen hier.
Hou er rekening mee dat er twee soorten stramien zijn om op te werken: soedan (fijnmazig) en smyrna (grofmazig). Ik heb voor de projecten op de foto’s soedan stramien gebruikt (een stuk van 100×100 centimeter, daar kan ik voorlopig mee vooruit) en ik denk dat ik veilig kan zeggen dat dat het beste stramien is voor de meeste projecten, tenzij je bijvoorbeeld een groot vloerkleed van zeer grove wol wil knopen.
Voor het maken van de knopen gebruik ik afhankelijk van de dikte van de wol of acryl één of twee draden tegelijk. Dit is een beetje een kwestie van proberen. Als je knopen de omliggende gaten van het stramien dichtdrukken, kun je ervan uitgaan dat je wol te dik is voor het stramien, of dat je minder draden tegelijk moet gebruiken. Dit is mij nog niet overkomen, acryl en wol die je bijvoorbeeld bij Euroland, Action of Wibra koopt is meestal niet te dik voor het soedan stramien. Om een indruk te krijgen: van de witte en roze wol op de foto gebruik ik één draad, van de gele, blauwe en oranje twee.
De draden knip ik zelf op lengte, ik gebruik geen voorgeknipte wol (die je dus regelmatig bij de kringloop tegenkomt. Die cupjes zijn van smyrna wol, daar heb je het grovere smyrna stramien voor nodig). Om steeds ongeveer dezelfde stukken wol te krijgen, wikkel je de wol om een langwerpig kartonnetje (zie foto) en knipt het aan de boven- en onderkant door en daarna nog een keer doormidden. Zo krijg je stukken draad die ongeveer even lang zijn. Het hoeft allemaal niet perfect, dat rommelige geeft juist een mooi effect.
Voor iedere knoop neem je één of twee draden, die je om de knooppen vouwt volgens het voorbeeld hierboven. Vouw de draad onder de haak door en trek het nu door het gaas. Zo maak je een knoop! Als je het lastig vindt om te zien wat er op de foto’s gebeurt, bekijk dan deze tekening of dit filmpje (ik vind die dame aandoenlijk hilarisch, check vooral ook hoe ze aan het begin ‘verrast’ de camera inkijkt, alsof ze niet weet dat ze gefilmd wordt. Het is net LuckyTV.)
Nog een dikke tip: het is prettig om van tevoren ongeveer te weten welk patroon je wil gaan knopen. Je kan heel gemakkelijk met een dikke stift de vlakken op je stramien aftekenen. Ik gebruik, om de cirkel af te tekenen, een borduurring. Maak het jezelf gemakkelijk en werk rij voor rij van onder naar boven. Je kan je wandkleedje op heel veel verschillende manieren afwerken. Aardslui als ik ben, knipte ik het stramien gewoon ruim rond de buitenste knopen af, zodat het stramien niet meer zichtbaar is als je het ophangt.
Ik geef eerlijk toe dat ik het echt heel erg gaaf vind dat ik nu weet waar die raadselachtige stukjes wol en knooppennen in de kringloop voor dienen. En ja, dat is natuurlijk ook best hilarisch en ook wel een beetje aandoenlijk.
(Voor het ontwerp van dit wandkleedje gebruikte ik trouwens dit prachtige ontwerp van Anna Ka Bazaar als uitgangspunt. Ere wie ere toekomt!)