Berichten

Tutorial – double exposure in Photoshop

Tutorial double exposure in Photoshop - Oh Marie!
Op dit blog en in het magazine is het effect van double exposure in foto’s al diverse malen aan bod gekomen. Zo ook weer in de blogpost over Family Thing.

Double exposure betekent simpelweg dat de film in je camera twee keer belicht is. Het is in feite een ongelukje dat optreedt als je je film niet opnieuw spant en komt vooral voor in de analoge fotografie. Het effect van double exposure is dat twee foto’s over elkaar heen op de film eindigen, waardoor ze met elkaar verstrengeld raken. Dit kan geweldige effecten geven. Kijk maar eens naar deze foto die Iris Vank van haar katten maakte of naar foto hieronder die ik maakte van mijn dochter in het bos. Andrea Maassen creëerde foto’s waarin monsters de pier bij Scheveningen beklimmen. Kijk hier maar eens.

Tutorial double exposure in Photoshop - Oh Marie!
Het effect van double exposure is echter ook digitaal met Photoshop te maken. Oké, het voelt iets minder ambachtelijk en het verrassingseffect is er ook een beetje af, maar je kan er hele gave dingen mee doen, zoals je bovenaan deze blogpost ziet. Ik maakte een Photoshop tutorial waarmee je zelf aan de slag kan met jouw eigen digitale double exposure.

Tutorial double exposure in Photoshop - Oh Marie!
Kies twee foto’s die je wil samensmelten en open de eerste foto in Photoshop. Kies voor deze onderliggende foto een vrij donker beeld. De tweede foto, die je er later als het ware overheen zal leggen, zal beter zichtbaar zijn op de donkere onderdelen van die foto.

Ik koos als ondergrond een foto van Tunnel View in Yosemite National Park waar net een enorme regenbui overheen trok toen ik de foto maakte. (Dikke tip: je krijgt dit donkere effect ook als je tegen de zon in fotografeert.) Je kan de foto ook wat donkerder maken door hem wat meer contrast te geven.

Tutorial double exposure in Photoshop - Oh Marie!
Kies nu in het menu ‘Bestand’ > ‘Plaatsen’. Selecteer het bestand van de tweede foto. Deze foto zal als een nieuwe laag over je eerste bestand geopend worden. De tweede foto die ik hiervoor koos, maakte ik vooraf zwart-wit. Dit vond ik persoonlijk beter werken, maar dat hoeft natuurlijk niet.

Tutorial double exposure in Photoshop - Oh Marie!
Selecteer de tweede foto in het lagen menu (rechtsboven) in beeld. Naast ‘Dekking’ zie je 100% staan. Dit kan je aanpassen via het pull-down menu. Pas dat percentage maar eens aan en zie wat er gebeurt! Door met dit percentage te spelen kan je zelf bepalen in hoeverre de onderste foto door de tweede heen mag schijnen.

Tutorial double exposure in Photoshop - Oh Marie!
Dat is alles! Licht verslavend ook, als je de smaak eenmaal te pakken hebt. Veel plezier!

Tutorial double exposure in Photoshop - Oh Marie!

Waarom maken wij foto’s?

3verkl
(Analoge) fotografie is één van onze favoriete bezigheden. En gespreksonderwerpen. Fotografie is immers veel meer dan het schieten van plaatjes. Een foto slaat het verleden veilig voor je op. Zodat je, waar en wanneer je maar wilt, dat ene moment uit het verleden weer op kan roepen.

Op de website van Family Thing werden we betoverd door de analoge foto’s van Gents duo Liz en Jeroen. En door hun poëtische kijk op fotografie. Jeroen vertelt.
Foto’s en tekst Family Thing

Over fotografie - FamilyThing
6verkl
“Foto’s zijn meestal vastgelegde ervaringen, een camera is ons perfecte wapen om onze veroveringsdrang te sussen. Maar waarom die veroveringsdrang? Waarom moeten wij foto’s nemen? Misschien omdat we bang zijn te vergeten?”

Over fotografie - FamilyThing
“Een foto evolueert steeds, verandert ook van betekenis met het verstrijken van de tijd. Op het moment zelf ontroert een foto ons vaak het meest vanwege zijn onderwerp. 10, 20 of 50 jaar later omdat het een beeld is van 10, 20 of 50 jaar geleden. Strikt persoonlijk vind ik dat de tijd iedere foto uiteindelijk op een soort kunstniveau brengt. Zelfs de meest amateuristische. De tijd blijft veranderen, evolueert. Een foto kan dat ene moment dan wel vangen, maar de foto zelf, het tijdsobject, blijft ook steeds evolueren omdat de context ervan, of beter gezegd: er omheen, steeds verandert. Dat aspect, daar draait het allemaal om. Is dat sterfelijkheid? Een foto pretendeert veelal het tegenovergestelde van sterfelijk te zijn. Je vereeuwigt immers een moment. Lang leve de fotografie!”

Over fotografie - FamilyThing
Over fotografie - FamilyThing
“Het ‘foto-avontuur’ brengt bij ons iets teweeg dat niet in woorden te vatten is. Letterlijk. Het is voor ons de beste manier om met de werkelijkheid te leren omgaan, die te onderzoeken. Foto’s lijken eigenlijk meer op stukjes werkelijkheid dan op notities erover of ervan, ze zijn een miniatuurwerkelijkheid die iedereen zelf kan maken. Je kan het bekijken hoe je zelf wil. Het is heel moeilijk om dit gevoel onder woorden te brengen. Dat is op de eerste plaats de reden waarom we foto’s nemen, het is een ander communicatiemiddel. Minder letterlijk, veel subtieler, intuïtiever. Fotografie is veel meer dan woorden kunnen omschrijven.”

Over fotografie - FamilyThing
Een paar van de foto’s van Liz en Jeroen zijn double-exposed, een ‘ongelukje’ uit de analoge fotografie met een groots effect. Dit effect is ook digitaal te creëren. Meer daarover in onze volgende blogpost!

Anderhalve man en een paardekop

Anderhalve man en een paardekop - Planet Fur
Anderhalve man en een paardekop - Planet Fur
….eigenlijk alleen een halve paardekop.

O, wat is het geweldig als de film in je camera slipt. Ik ontdekte het effect al bij dit rolletje (weet je nog, die van de gebroken film?) en mijn hart maakte een sprongetje toen ik ontdekte dat het bij dit tweede rolletje weer gebeurd was.

In eerste instantie hoopte ik op een double-exposure zoals deze van onze dochter in ons lievelingsbos. Ik koos daarom redelijk bewust voor deze composities bij het schieten van de laatste foto’s op het rolletje. Vaak voel je bij het opnieuw spannen van de film namelijk dat je bij het ‘spannende gedeelte’ van het rolletje bent aangekomen, omdat dat op het eind wat stroever gaat. (Tenminste, dit gaat op voor mijn camera, dus niet huiliehuilie komen doen als de jouwe dat niet doet! Haha) Toch is het nooit zeker wat het resultaat van je inspanningen zal zijn. Of er überhaupt resultaat optreedt. Dat maakt analoog fotograferen ook zo leuk.

Met alle digitale technieken die er bestaan, is dit effect niet zo naadloos na te bootsen. Of je moet echt een Photoshop opperhoofd zijn, maar dan blijft het resultaat toch een beetje neppig. Al zou niemand de magie in deze foto’s zien (of slechts anderhalve man en een paardekop), ik kan ernaar blijven kijken. Wat ik ook ga doen, want ik heb plannen om deze in te lijsten. Fijn weekend allemaal!

Ontwikkeld en gescand door Color Utrecht.

Anderhalve man en een paardekop - Planet Fur
Anderhalve man en een paardekop - Planet Fur
A new batch of analogue photos, taken with my dad’s Canon Tlb. I already hoped the film would slip again, as happened with this film, and it did. The result makes me so happy. This is why analogue photography is a kind of magic to me: you never know how your efforts will turn out, but one way or the other, they always turn out well.

The broken off film part III

Enchanted forest - Planet Fur
Dit is het slot (of de grande finale) van het verhaal van de gebroken film.

Om eerlijk te zijn (en ik geef mijn post-natale weekdierstatus hiervan de schuld): ik moest bijna huilen toen ik de foto’s van het gebroken filmrolletje zag. Zo mooi vond ik ze. Daarnaast ben ik een geweldig fotolab-adres rijker, dat nog in de buurt zit ook. De film is uiteindelijk uit de camera gered gehaald, ontwikkeld en gescand door de mensen van Color Utrecht. Zoals je ziet, is de film halverwege het rolletje niet goed doorgerold, waardoor foto’s naast elkaar terecht kwamen. Een soort double-exposure, maar dan anders. Ik schoot deze foto’s op een Agfa Vista Plus film met een ISO van 400. Extreem goedkoop en ‘prima films’ aldus het fotolab. Dat de film afbrak, is gewoon domme pech. Ik vind de zachtheid van deze foto’s juist door de relatief hoge ISO waarde schitterend. Daarnaast lijken deze films een roodzweem te hebben, waar deze foto’s die ik met een film van Fuji maakte, groener lijken. De kleuren zijn minder gesatureerd dan Ektar (zie hier), wat ik persoonlijk mooier vind.

Leefden ze toch nog lang en gelukkig, in dat toverbos.

Enchanted forest - Planet Fur
Enchanted forest - Planet Fur
This is the grande finale of the story of the broken film.

To be honest, I almost cried when I received the scans of these photos. They turned out so, so beautiful (if I may say so myself). Color Utrecht, a fabulous photolab in The Netherlands, eventually rescued the film from the camera, developed and scanned it. They did such a great job! I didn’t Photoshop the ones that show two photos next to each other, the film didn’t slide entirely (if that’s the right way to put it in English) which resulted in a couple of double-exposed photos. I shot these photos on a 400 Agfa Vista Plus film. They seem to have a red hue, contrary to Fuji whos photos seem to be more green or the very saturated Kodak Ektar films. The relatively high ISO gives these photos a kind of softness, which I particularly like. The fact that the film broke off doesn’t have anything to do with the quality of Agfa films. It’s just sheer bad luck. (At least, that’s what the people at the photolab told me.)

So, the story of my enchanted forest ends happily ever after, after all.

Enchanted forest - Planet Fur
Enchanted forest - Planet Fur
Enchanted forest - Planet Fur

Poly (methyl methacrylate)

Double exposure - Planet Fur
Deze analoge foto maakte ik tijdens een van onze vaste en meest geliefde boswandelingen. Omdat het de laatste foto op het rolletje was, ontstond deze prachtige dubble-exposure, van Jet en ‘ons’ bos. Ik vind de diepte die de bomen geven zo gaaf, ik blijf er nieuwe details in ontdekken.

Digitale foto’s lijden wat mij betreft aan een milde vorm van waarde devaluatie. Niet omdat ze niet mooi zijn of iets dergelijks. Integendeel. Het resultaat dat uit je camera komt is in wezen hetzelfde gebleven. Maar omdat foto’s digitaal zijn en we er nu 10 per onderwerp maken in plaats van 1 of 2, zoals vroeger, eindig je met zo’n enorm digitaal archief dat je eigenlijk niet meer kan kiezen welke foto je zou willen uitlichten op een plek aan de muur. Naast het feit dat er bijna dagelijks tientallen foto’s aan dat archief toegevoegd worden.

Op de een of andere manier heb ik die keuzestress niet bij analoge foto’s. Door hun ambachtelijkheid en traagheid (je moet immers letterlijk en figuurlijk maar afwachten hoe ze eruit komen te zien), lijken analoge foto’s unieker te zijn. En neig ik er eerder naar om analoge foto’s af te drukken en neer te zetten dan digitale. Zoals ik bijvoorbeeld met polaroids deed die ik in Berlijn en van de lentebloesem maakte. Om mijn polaroids te ‘exposeren’ gebruik ik een perspex magneetlijst van Muji. Deze nieuwe analoge favoriet liet ik op plexiglas drukken bij Webprint. Toen ik de print uitpakte, kreeg ik een kleine hartverzakking door de groenzweem die er overheen lag. Dat bleek gelukkig de beschermfolie te zijn. Wat wel weer een fantastische anekdote bij het avondeten opleverde, dat dan weer wel. (Je zult begrijpen: mijn Lief is inmiddels niet meer zo onder de indruk van mijn hartverzakkingen. Hopen dat ik er nooit écht een krijg, want dan hoef ik niet op zijn hulp te rekenen.) Recent schreef ik al kort waarom ik perspex zo fijn vind. Het is namelijk opsmukloos, waardoor het altijd mooi mixt met de rest van zijn omgeving. De kleuren en diepte van de foto zijn behouden gebleven, zelfs op deze grootte. Waar ik hoogglans in foto’s niet zo mooi vind, vind ik die glans in dit geval niet vervelend. Analoog en digitaal zijn in dit geval, letterlijk, samengesmolten tot een prachtresultaat.

I shot this analogue photo on one of our favourite walks through the woods. I exposed the film twice by accident, with this beautiful photo of ‘our’ forest and our daughter as a result. I love how the trees create a kind of depth in this image and I keep discovering other beautiful new details when looking at it. Since I love this ‘accidental photo’ so much, I decided to order an acrylic photo mounting of it at Webprint. They also sent parcels outside The Netherlands. Or google for this particular printing technique, ‘cause the results are overall stunning. I really love how the analogue and digital came together in this product! 

Double exposure - Planet Fur