Binnenkijken in een plantenasiel
Als je Rachelle perse zou willen vangen in twee karakters, dan zouden wij zeggen: De Kleine Prins meets Amélie. Op haar website verzamelt ze oude foto’s van curieuze onderwerpen, mooie vreemde filmpjes, opmerkelijke berichten uit de krant en nog meer prachtige rariteitenkabinetjes.
Rachelle houdt ons als mensheid daarmee een spiegel voor. Want wat door mensenhanden is aangeraakt is, als je er van een afstandje naar kijkt, soms toch een beetje gek. Van alle diersoorten op aarde is de mens uiteindelijk de meest vreemde vogel.
We mochten binnenkijken bij Rachelle, in haar zonnige huis in Amsterdam. Waar ze nieuwe beelden schept, droomt, kansarme planten redt van een wisse dood en vervreemdende stillevens componeert. Want “het vervreemdende opent nieuwe deurtjes in mijn hoofd”, aldus Rachelle.
Wat is je achtergrond?
Ik heb aan de Design Academy in Eindhoven gestudeerd, op de afdeling Man and Well being. De meest filosofische, gevoelige en dromerige studierichting van de opleiding. Waar we geen opdrachten kregen maar thema’s en waar je bijna alles mocht maken wat je wilde.
Ik heb voor mijn opleiding een halfjaar stage gelopen bij Studio Edelkoort in Parijs. Dat was een droomstage. Ik mocht de hele dag beelden zoeken op internet, in boeken of tijdschriften en daarmee beeldverhalen vertellen als sfeerstartpunt voor bijvoorbeeld parfums of kledinglijnen.
Het lijkt alsof de frase “Je blijft voor altijd verantwoordelijk voor wat je hebt getemd’ uit De Kleine Prins de basis is voor het door jou opgerichte Plantenasiel. Immers, de mens haalde ooit planten zijn huis in. Wat fascineert jou zo aan de wijze waarop de mens alles probeert te domesticeren? En laten planten zich eigenlijk wel domesticeren?
Mijn hersenen spinnen de hele dag door over eigenlijk alles wat mijn blikveld kruist. Hoe de wereld in elkaar zit houdt mij altijd ontzettend bezig. Bijna dwangmatig. Alsof ik, als ik het antwoord vind op het ontstaan van alles, pas echt kan gaan leven. Een heel duidelijk antwoord op deze vraag heb ik jammer genoeg nog niet.
Volgens mij willen heel veel mensen dat een plant een object is, iets wat altijd vanzelf mooi en hetzelfde blijft, iets waar ze niks voor hoeven te doen. Maar wat ik juist leuk vind aan planten is dat ze veranderen, groeien, soms halfdood gaan, een levend wezen zijn. Ze laten zich wel domesticeren in het opzicht dat ze in een huis in een pot willen leven, maar dan moet je nog wel voor ze zorgen, anders gaan ze dood.
Hoe gaat het Plantenasiel in zijn werk en hoe is het idee ervoor ontstaan?
Het Plantenasiel werkt zo: als je niet meer voor een plant kunt of wilt zorgen, dan stuur je mij een e-mail met daarin een foto van de plant en in welke woonplaats hij staat. Dan plaats ik hem op dinsdag (‘plant adopteer dag’) op Facebook, waar iedereen die de plant wil hebben 24 uur lang kan reageren. Op woensdagochtend 10 uur verloot ik de plant onder al die mensen.
Bijna 3,5 jaar geleden was ik net afgestudeerd en verhuisde ik naar Amsterdam, met een explosief gevoel van vrijheid (omdat ik nu eindelijk kon doen wat ik wilde, zonder dat ik beoordeeld werd). Ik had ontzettend veel zin om te scheppen. Ik schilderde, tekende, maakte foto’s, typte verhaaltjes. Op een dag zag ik een plant tussen het vuilnis staan. Ik begreep niet waarom iemand een gezonde plant zou weggooien en nam hem in mijn fietsmandje mee naar huis. Ik dacht: “Als al die mensen die hun plant weg willen gaan gooien mij kunnen contacten, dan ga ik die planten wel ophalen. Ik vind zo’n verkronkeld, half dood uniek exemplaar juist wel leuk.” Dus ik ontwierp een paar postertjes en maakte een Facebook pagina, nooit een seconde denkend aan de échte wereld. Het hele idee leefde vooral in mijn eigen droomhoofd. Ik was dan ook compleet verbaasd toen een meisje mij na een week mailde of ik alle cactussen uit haar oma’s erfenis wilde hebben.
Het Plantenasiel is een groot succes. Ik ben echter op een punt gekomen dat mijn eigen idealisme me een beetje begint op te breken. Ik ben nu aan het nadenken hoe en of ik dit initiatief ga voortzetten.
Welk verhaal van plant en zijn baas is je altijd bijgebleven?
Ik heb ontzettend veel mooie avonturen beleefd en vooral de allereerste cactus erfenis zal me altijd bijblijven. Ik was net een week met het Plantenasiel begonnen en was heel erg verbaasd dat er iemand écht reageerde op mijn poster! Haar oma was overleden en had een groepje cactussen achtergelaten. Een heel bijzondere verzameling van half dode/half levende cactussen in allerlei kronkelige vormen. Ik weet nog dat ik dacht: “Wauw, deze planten kun je alleen maar van iemand krijgen, je kunt ze nergens zo kopen!”
Lijken planten op hun baasjes?
Nee, ik geloof het niet.
Zijn er planten die het leven opgeven als ze worden opgegeven door hun eigenaar?
Soms krijg ik planten aangeboden die echt op de rand van de dood balanceren en heel soms gebeurt het dat ik ze niet meer kan redden…maar dat hoort ook bij het leven!
Waar komt je fascinatie voor het vervreemdende vandaan? Vindt hij ergens zijn oorsprong, of was hij er altijd al?
Ik ben altijd een dromer geweest en daarom kan ik – denk ik – in mijn hoofd nogal ver doorfantaseren. Dat was al zo toen ik klein was. Door vervreemdende dingen te zien gaan er in mijn hoofd nieuwe deurtjes open waardoor ik weer nieuwe inspiratie krijg.
De spullen in jouw stillevens lijken op zichzelf niks met elkaar gemeen te hebben, tot je ze samensmelt tot een stilleven. Selecteer jij ze daarop, of ontstaan ze gewoon?
Ze ontstaan heel intuïtief, maar het hangt allemaal heel precies samen. Het geheel moet precies kloppen anders stoor ik me er vreselijk aan en blijf ik componeren totdat het klopt…heel neurotisch eigenlijk.
Wat is het mooiste boek dat je ooit las?
Nooit meer slapen van Willem Frederik Hermans.
Wat is het verhaal achter de vis in de badkamer? Hij lijkt wel echt!
Er was een paar jaar geleden een Nederlandse serie op de televisie, Barslet heette die. Daarin was een scene met een vissenregen te zien. Nadat de film opgenomen was, plaatsten de filmmakers een prijsvraag op Facebook waarbij je één van die vissen kon winnen. Ik vind kikker- of vissenregens ontzettend fascinerende mythes, dus deed ik mee. Uiteindelijk kreeg ik er een in een krant gewikkeld thuisgestuurd. Omdat vissen moeten zwemmen, mag hij in de badkamer wonen.
Waar kunnen we meer over je werk lezen en/of zien?
Ik heb het afgelopen halfjaar heel hard gewerkt aan het ‘Handboek voor wildplukkertjes’, waar ik de vormgeving en de illustraties voor heb gemaakt. Het boek komt eind mei uit en zal o.a. te koop zijn bij Bijenkorf.
Ik zet sinds kort al mijn foto’s, tekeningen en projecten op Facebook.
Onder mijn alter ego Wendy Sure verzamel ik plaatjes op Pinterest.
En op mijn website en Tumblr staat ook nog een heleboel om naar te kijken: www.rachelleklaassen.com en beeldmakerrachelle.tumblr.com.
Fotografie en tekst: Marlous Snijder, Oh Marie! en Rachelle Klaassen
Met dank aan Rachelle Klaassen
